Hoe Herzele de Eerste Wereldoorlog beleefde

30 augustus 2018 | Sarah De Moor | Cultuur

De Eerste Wereldoorlog blijft voortleven in het collectieve geheugen, ook honderd jaar na datum. De oorlog wijzigde de geschiedenis van ons land, maar wat deed de gruwel in en met Herzele? Onze heemkundige kring De Hellebaard pakt uit met een boek over hoe de dorpen Borsbeke, Herzele, Hillegem, Ressegem, Sint-Antelinks, Sint-Lievens-Esse, Steenhuize-Wijnhuize en Woubrechtegem deze oorlog beleefden en overleefden. Bestuurslid Chris Borloo werkte intensief mee aan het boek. In Helemaal Herzele op Radio Star kwam ze er met plezier over vertellen.

Het was een fijne ervaring. Iedereen die meewerkte, heeft daardoor heel wat geleerd over de Eerste Wereldoorlog, want uiteindelijk heeft niemand die oorlog zelf meegemaakt. Met zes bestuursleden zijn we er vier jaar geleden aan begonnen: Dirk Van Melkebeke, de eindredacteur, Antoine Fonck, Julien De Vuyst, Geert Goossens, André Valentijn en ikzelf.”

Niet alleen feiten, ook persoonlijke verhalen

“Heel wat bestuursleden hadden al veel materiaal verzameld. Dat hebben we eerst en vooral verder uitgewerkt en zo zijn de hoofdstukken en onderwerpen van het boek ontstaan. Vervolgens trokken we naar het Rijksarchief, het Stadsarchief in Aalst, raadpleegden we alle kranten en gemeentelijke verslagen enzovoort enzovoort. We gingen ook langs bij De Beiaard. Ik heb me verdiept in het verwerken van de oorlogsverslagen van de parochiepriesters en de memorieboeken van de kloosters.”

“Maar op het einde van het boek hebben we ook enkele persoonlijke getuigenissen kunnen verzamelen van (klein)kinderen met een (groot)vader die naar de oorlog moest. Mijn grootmoeder was bijvoorbeeld in verwachting en haar kind zou geboren worden in 1917. De man van haar schoonzus, Achiel, was opgeëist. Die schoonzus vroeg daarom aan mijn grootmoeder om haar kind Achiel te noemen, want ze was ervan overtuigd dat haar man niet meer zou terugkeren. Maar Achiel is wel teruggekeerd. Daardoor zijn er dus twee Achielen in de familie.”

Heel veel families zullen zich betrokken voelen bij het boek.

“Die persoonlijke verhalen maken dit echt een sterk boek. Heel veel families zullen zich betrokken voelen bij het boek. Wij waren ook verwonderd dat we zoveel teruggevonden hebben, want ons boek telt driehonderd bladzijden en er zitten meer dan honderd foto's en tijdsdocumenten in.”

(lees verder onder de foto)

Treinramp in Herzele in december 1918.
Treinramp in Herzele in december 1918.

 

Herzele bleef gespaard van materiële schade

“Herzele en de regio bleven relatief gespaard van materiële oorlogsschade. Er was wel de ontploffing van een goederentrein aan het station, maar voor de bevolking was de schade miniem. Herzele heeft wel geleden onder de Duitse bezetting, de opeisingen en de werkloosheid, met als gevolg dat er geen inkomen en voedselschaarste was.”

“Om een klein voorbeeld te geven: De burgemeesters moesten een oplijsting geven van de veestapel, het aantal kippen enzovoort. Op basis daarvan werd er dan beslist hoeveel eieren of vlees er aan de bezetter gegeven moest worden. Woubrechtegem was daar niet mee akkoord en ze hebben als straf op bepaalde zondagen huisarrest gekregen.”

(lees verder onder de foto)

Duitse keuken in het routehuis bij het station in Herzele. In het midden: veldwachter Benedictus Robeys
Duitse keuken in het routehuis bij het station in Herzele. In het midden: veldwachter Benedictus Robeys

 

'De Groote Oorlog in Herzele 1914-1918' in jouw boekenkast? Dat kan...

Het boek kost 35 euro, maar bestel je het nu al, dan betaal je 30 euro. Je kan voorintekenen tot 26 september 2018. Het boek kan vervolgens afgehaald worden op vrijdag 9 november tussen 18u00 en 20u00 in de nieuwe locatie van De Hellebaard: Erfgoedhuis De Pastorij (Pastorijstraat 3, 9552 Borsbeke). Ook op een andere dag tijdens de openingsuren is dat mogelijk, of je kan het boek voor een meerprijs bij jou thuis laten leveren.

Overtuigd? Stort dan 30 euro (bij afhaling) of 37,25 euro (verzending bij jou thuis) op het rekeningnummer van De Hellebaard (IBAN BE66 0013 8239 9843 – BIC GEBABEBB). Je kan ook contant betalen bij één van de bestuursleden.

Beluister hieronder het volledige interview van Chris Borloo in Helemaal Herzele op Radio Star.

Audiofragmenten

Foto's

Reclamebanner