Heemkundige Kring De Hellebaard houdt tentoonstelling doodsprentjes of 'duübiejlekes'
31 oktober 2023 | Damien De Leeuw | Activiteiten
Het oudste prentje uit Herzele in de collectie van heemkundige kring De Hellebaard is een prentje bij het overlijden van burgemeester Joannes Van Waeyenberghe in 1852. Een bijzonder prentje met een afbeelding van de burcht. Vanaf 1860 dringen de doodsprentjes stilaan door op het platteland. Blijkbaar stonden ze symbool voor enig aanzien. Eind 19de eeuw zien we al mooie prentjes in kleur.
Kort na de Eerste Wereldoorlog betekenden de prentjes ter gedachtenis van de oorlogsslachtoffers een doorbraak in het gebruik van duübiejlekes. In sommige gemeenten al individuele fotoprentjes van de gesneuvelde soldaten. Tussen de twee oorlogen zijn de fotoprentjes in opmars. In ieder dorp had je toen wel een fotograaf bij wie je terecht kon voor een professionele foto. Eind Tweede Wereldoorlog doen de vouwprentjes hun intrede. Ze worden de regel. Begin jaren '50 nog zwart-wit met afbeeldingen geïnspireerd op de christelijke iconografie: Jezus in de hof van olijven, Jezus aan het kruis, Maria en Joannes ... . Vanaf midden jaren '50 kleurprentjes in dezelfde sfeer.
In de jaren '80 worden de natuur en de gang van de seizoenen een metafoor voor de levensloop: een lentezicht (Eens zal de zon weer schijnen ...), een treurwilg, een herfstzicht. Een discreet kruisje of een evangelische spreuk als verwijzing naar de christelijke zingeving. Vanaf 2000 treden de fotoprentjes weer op de voorgrond. De ontwikkeling van de digitale fotografie is daar uiteraard niet vreemd aan. Ook de vormgeving verkent nieuwe paden (het biejleken doet in het geheel niet meer denken aan het traditionele prentje). Soms wordt de levensloop van de afgestorvene opgeroepen in een fotoverhaal.
De kinderprentjes vormen een apart hoofdstuk. Heel ontroerend, soms tot schreiens toe.
De doodsprentjes worden tentoongesteld in een kader die een sfeer van rouw en afscheid oproept. Met attributen die van oudsher hoorden bij een uitvaart maar nu meer en meer in onbruik geraken. Uitvaartcentrum Den Tandt verleende ons daarbij waardevolle medewerking.
Meer info:
Heemkundige kring De Hellebaard, Erfgoedhuis Pastorijstraat 3, 9552 Herzele-Borsbeke.
Allerheiligen en Allerzielen 14-18 u. en verder tijdens de gewone openingsuren.